Geen containerbegrippen meer maar een ethisch reveil

Ethisch reveil is een containerbegrip dat in de lage landen –ironisch eigenlijk, ik schreef deze tekst een maand voor de Nederlandse zwarte zondag, de onze moeten nog(maals) komen-  al verschillende progressieve én conservatieve insteken heeft gehad. 
Ik denk daarbij ook spontaan aan de prachtplaat van mijn stadsgenoot Raymond. Maar in een wereld waarin gegoogeld wordt met termen als respect voor de doelgroep, participatie van diezelfde doelgroep , … én er tegelijkertijd een sterke drang is naar meetbaarheid en controle pleit ik voor een ethisch reveil voor het sociaal werk. Een antwoordje op de ruk naar rechts? Het klinkt alvast mij als … muziek in de oren!

In deze tijden wordt ook het maatschappelijk werk (meer en meer) afgerekend op meetbare resultaten.
Anno 2023 heeft iedereen wel zijn of haar mening over het maatschappelijk werk en sluipen economische termen als die vervelende meetbaarheid of efficiëntie alsmaar meer in het jargon.  
En het sluipt zelf in de sociale opleidingen, waar nadenken over ‘hoe het goede te doen' steeds meer plaats moet ruimen voor afgebakende en technisch lijkende vakken. Het sluipt zelfs in de veelvoud en vindingrijke verscheidenheid aan titels van de mensen die afgestuurd worden op kansarme wijken, alsof we specialisten zijn die precies weten waar we met welke sociale ingreep uitkomen.
En het sluipt in de verschuiving van de finaliteit van het maatschappelijk werk;  een uitvoerder van een beleid, zonder een aantal beleidsmaatregelen al te veel in vraag te (durven) stellen. Ik pleit om de resultaten, de effecten te vertellen met verhalen. Om niet de doelgroep te willen normaliseren, maar het beleid en de wereld rondom ons.  Om de maatschappelijk werkfabriek niet over te laten aan managers allerlei.

Anno 2023 zijn er naast deze nog flink wat spanningsvelden. Ik durf haast niet om ze op te lijsten, je zou er wel eens moedeloos van worden. Als je dit pleidooi verder leest, kan je er zelf wel al een aantal invullen.
De balans houden, als die er al is, vraagt een sterk sociaal werk. Dat vraagt professionals die zich bewust zijn van hun woorden en daden, dat vraagt professionals die verantwoordelijkheid durven op te nemen. Dat vraagt professionals  die respect hebben voor elke medemens, hoe weinig deze ook lijken mee te tellen in de maatschappij.  Dat vraagt professionals die maximale participatie -haal de ladder van Propper en Steenbergen maar van stal- toelaten en ervoor ijveren om het ‘eigenaarschap’ te leggen bij de doelgroep.  Dat vraagt warme mensen als professionals, geen kille vissen.
Dat vraagt stevige schouders.
Dat vraagt op stap gaan met de doelgroep, zonder dat je precies weet waar je gaat uitkomen en dus ook het proces als een resultaat gaat zien.
Dat vraagt visie. Dat vraagt moed.
Dat vraagt een warme, begripvolle en al even stevige omkadering voor deze professionals.  

Ergens aan een wand in mijn bureau hangt o.a. ‘zien we de burger voldoende graag?’ & ‘de job is hard maar daarom moet je niet zelf hard worden’.  Managers werken per tarief, de ander op percent. Degene die, zoals het sociaal werk, zouden moeten werken op het sentiment. Die worden door het leven niet lang verwend… ( vrij naar Raymond 😊 )

Patrick Anthone