Iedereen aan boord van de geluksboot
De vraag stellen is ze beantwoorden: uiteraard maakt geld gelukkig! Niet als axioma, wel vanuit vergelijkend onderzoek bekeken.
Inwoners uit rijke gemeenten (Sint-Martens-Latem bv) zijn gemiddeld gelukkiger dan die uit arme gemeenten (Machelen bv). Zie de recente resultaten van de Vlaamse Stads- en Gemeentemonitor.
Ook op wereldvlak geldt deze regel. In het ‘World Happiness Report’ staat België steevast in de top 20 van de gelukkigste landen. Ik herinner mij hierover een zeer inspirerende Vrije Tribune in DS van ongeveer een jaar geleden, van de hand van de Leuvense academici Bram Vervliet en Wim Van Lancker. De resultaten dan dat ‘geluksrapport’ werden afgezet tegen de kloof tussen rijk en arm die altijd bestaat, de rechtstreekse link tussen respect hebben voor mensenrechten en een hoge levensstandaard, enz. Op zich mooie resultaten voor een rijk land zoals het onze.
Toch blijft er een grote groep van mensen die uit die ‘geluksboot’ vallen. Met als grootste oorzaak armoede.
De ‘gelukskloof’ proberen te dichten is de belangrijkste opdracht van het armoedebeleid.
De leidende politieke stroming van de afgelopen 15 jaar neigt naar een harde aanpak om mensen (werklozen, zieken,…) te ‘activeren’. Deze laatste krijgen prikkels (vaak negatieve zoals vermindering of stopzetting van uitkering) om aan het werk te gaan. Bijna altijd wordt er voorbij gegaan aan het feit dat die mensen door armoede wezenlijk veranderd zijn.
Chronisch gebrek aan geld zorgt nl voor een ‘mentale fuik’. Oorzaak en gevolg van armoede worden door elkaar gehaald, net zoals remedie en kwaal.
Typisch voor een paternalistische visie die hier aan de basis ligt. Met de klemtoon op voorwaarden die worden opgelegd in ruil voor een uitkering. Die op zijn beurt te laag is en de mensen in armoede gevangen houdt. Met dan als klap op de vuurpijl de beslissing om de schaarse kinderopvangplaatsen toe te wijzen aan werkende mensen. Het beeld dat hieruit oprijst is duidelijk: een vicieuze cirkel die leidt tot uitzichtloosheid, en mentale en fysieke gezondheidsklachten.
Jongeren uit kansarme gezinnen (vrouwen meer dan mannen) trekken het huis uit omwille van schuldgevoel. En vallen dan noodgedwongen terug op leefloon om hun studies te betalen.
In de categorie van personen met een verhoogde tegemoetkoming is 40% jonger dan 25 jaar. Bij de leefloners is dat 70%. Een ander markant voorbeeld is de thuisloosheid. Het aantal daklozen neemt alsmaar toe. Met alle gevolgen van dien: stigmatisering, de negatieve sneeuwbal die alsmaar dikker wordt. Terwijl afdoende is aangetoond (wetenschappelijk en in de praktijk) dat een doorgedreven ‘housing first’ aanpak die negatieve spiraal kan doorbreken.
Wat kan het beleid (de politiek) hieruit leren?
Op de eerste plaats: inkomensbescherming afbouwen is nefast, duwt mensen nog dieper in de armoedeput. Zorg ervoor dat de uitkeringen eindelijk worden opgetrokken tot op het niveau van de armoedegrens. Vervolgens, voorzie voldoende en betaalbare kinderopvang, heb de grootste aandacht voor inclusief (kansen)onderwijs. Bouw aan een toegankelijk huisvestingsaanbod.
Dit alles op basis van een vertrouwensband met alle burgers. Waarbij de kansarme medeburger de kans krijgt om mee te surfen in een opwaartse beweging van welzijn, welvaart en geluk.
Vertrouwen en kansen geven, mensen helpen en begeleiden, daar draait het om. De vrije burger zorgt dan wel voor zijn/haar persoonlijk geluk. En de welvaartsstaat zal dan die naam waardig zijn.
(c) VIEWZ
Biografie
Geboren in 1957 in Hasselt, is Luc een uitgeweken Limburger die 15 jaar geleden mijn heimat verliet voor Gent en later Vilvoorde. Privé is hij getrouwd en heeft hij twee kinderen, een plusdochter, en binnenkort een kleinkind erbij. Zijn juridische achtergrond vormde de basis van zijn professionele carrière, die ruim drie decennia omspande.
Professioneel gezien heeft Luc een divers parcours afgelegd.
Hij heeft 8 jaar gewerkt voor de federale overheid in Brussel, gevolgd door bijna 20 jaar als OCMW-Secretaris in Hasselt.
Daarna verhuisde hij naar Gent, waar hij meer dan 14 jaar heeft doorgebracht. Daarvan heeft hij 10 jaar gediend als OCMW-secretaris en vervolgens meer dan 4 jaar als adjunct algemeen directeur van Stad en OCMW Gent, voordat hij met pensioen ging op 1 maart 2023.
Naast zijn professionele bezigheden is hij actief betrokken geweest bij verschillende organisaties. Luc is ambassadeur van Exello.net, de beroepsvereniging van Vlaamse (adjunct)algemeen directeuren, en zit in het bestuursorgaan. Ook is hij redactieverantwoordelijke van VIEWZ, een vakblad voor welzijn en zorg, en redactielid van IMPULS, het vakblad van Exello.net. Daarnaast is hij lid van het bestuursorgaan van de VVSG (gecoöpteerd), en van de raad van bestuur van Zorg Vilvoorde (onafhankelijke). Tot slot maakt hij deel uit van de Council van ESN (European Social Network).
Enkele kernwaarden die Luc hoog in het vaandel draag zijn sociale rechtvaardigheid, solidariteit, vrijheid en gelijkheid. Voor hem zijn dit geen loze begrippen, maar essentiële pijlers voor een samenleving waarin iedereen gelijke kansen verdient.
Reactie plaatsen
Reacties